Charles Darwin: man van tegenstellingen

De conflicten die zich rondom Darwin voltrokken, kwamen ook in zijn persoonlijkheid terug. Hij was een complexe man, die op een aantal gebieden een moderne man van de wereld leek, maar de Victoriaanse waarden, die hun stempel drukten op het Engeland van toen, waren toch diep in hem verankerd.

Zeer ambitieus en conflictvermijdend: Darwin sprong uit zijn vel toen Wallace een evolutieleer bleek te hebben die precies op zijn eigen theorie leek. Maar hij kwam niet makkeelijk voor zichzelf op, dat liet hij aan zijn vrienden over. Zonder met Wallace te overleggen regelde hij dat hun theorieen tegelijkertijd uitkwamen. Ook als hij op tegenstand stuitte, leunde hij op zijn netwerk. Zijn vriend Huxley bijvoorbeeld, die bekend stond als ' Darwin's bulldog', kwam met een keiharde aanval op anatoom Richard Owen, die een kritische recensie had geschreven over On the origin of Species, en zooloog ST; Georges Mivart, die wees op de zwakke punten in Darwins erfelijkheidsleer.

Tegen de slavernij en conservatief: Net zoals zijn grootvader en vader was Charles Darwin tegen de slavernij: dit bleek ook bij een accident op de Beagle. Diverse slaven vertelden de kapitein, Fitzroy, tevreden te zijn onder hun juk. Darwin kon het echter niet geloven, omdat ze dit zeiden onder het oog van hun heer. Een laaiende Fitzroy weigerde met iemand te eten dia aan zijn woorden twijfelde. Maar de dag erna trok hij bij. Wat de verhouding tussen man en vrouw betreft was Darwin niet veel anders dan de meeste mensen-mannen-althans in zijn tijd. De man stond intellectueel en fysiek boven de vrouw vanwege de uitdagingen waar hij ooit mee te maken had als jager/ leider.

Man van de wereld en huismus: Tijdens zijn reizen in Chili en Argentinie maakte Darwin vaak gevaarlijke tochten, te voet of te paard. Hij bewonderde de trotse Guacho's, hoewel hij zich realiseerde dat ze je keel wel konden doorsnijden als de gelegenheid zich voordeed. Toen hij weer op Engelse bodem kwam, verliet hij zijn vaderland nooit meer. Het buitenleven bleef beperkt tot ritjes op zijn paard Tommy en dagelijkse wandelingen over een paadje vlak bij huis, The Sandwalk. Deze ommekeer was vast te wijten aan Darwins raadselachtige ziekte, die hem vele jaren plaagde.